Ben je een fervent lezer en wil je je ecologische voetafdruk verkleinen, dan kruist volgend dilemma je pad: kies je het best voor een e-reader of een echt boek? Wij zochten het voor je uit.

We lijstten onlangs onze favoriete boeken over duurzaamheid nog op. Maar, aangezien de papierindustrie nóg vervuilender is dan de luchtvaart, moeten we onszelf de vraag stellen of we niet beter stoppen met fysieke boeken te promoten. Is de e-reader het betere alternatief? Geen evidente vraag, zo blijkt.

Een blik op de achtergrond

In België wordt zo’n 90 procent van alle oud papier en karton gerecycleerd, in Nederland is dat 85 procent. Wereldwijd ligt het aandeel gerecycleerd papier en karton op 50 procent, in Europa is het gemiddelde 75 procent. Een kartonnen doos heeft maximaal tien levens, bij papier zijn dat er zeven. Waarom kan je papier en karton niet blijven recycleren? Omdat de samenstelling ervan, de houtvezels, bij iedere recyclage verandert. Wanneer papier aan zijn achtste keer toe is, wordt het papier verwerkt tot karton, waarna het tot tien keer extra gerecycleerd kan worden.

Het gros van de boeken die je in België of Nederland vindt, is gemaakt van gerecycleerd papier. Wil je dit als consument dubbelchecken, dan is dat bijzonder moeilijk. Er bestaat wel zoiets als het kringloopsymbool, zoals hiernaast afgebeeld, maar dit is slechts een van de populaire varianten waar absoluut geen officiële controle op gedaan wordt. Wel een officieel keurmerk is het papier-karton-kringlooplogo, maar dit zegt enkel iets over de mogelijkheid tot recycleren van je boek, niets over de samenstelling van het product dat je in handen hebt.

Wil je een overzicht van welke duurzaamheidslabels er voor de papier- en kartonsector bestaan? We wijzen je graag de weg naar Labelinfo (België) of het overzicht van de Keurmerkenwijzer (Nederland).

Meer dan alleen papier

We gingen al wat dieper in op het hoofdbestanddeel van het klassieke boek, namelijk papier, maar bij de productie van een boek komt er meer aan te pas. Zo is er de inkt die soms giftige stoffen bevat, de lijm die de bladzijden bij elkaar houdt, het bindgaren, de verpakking van je boek, de productie van drukplaten die drukkerijen gebruiken, de energie die alle verschillende machines opslorpen, en niet te vergeten: de weg die je boek aflegt om uiteindelijk bij jou in de woonkamer te belanden.

De niet zo onschuldige e-reader

Koop je een papieren boek, dan spelen er heel wat factoren mee als het om de duurzaamheid ervan gaat. Ook bij de productie en het gebruik van een e-reader is dit een complex verhaal. In een e-reader zitten namelijk heel wat niet-duurzame grondstoffen zoals metalen en mineralen, onder meer afkomstig uit de mijnbouw. Je verbruikt bij ieder boek dat je leest elektriciteit en maakt gebruik van een batterij, die vaak uit schadelijke stoffen bestaat. Ook is een e-reader erg moeilijk te recycleren.

Wil je beide opties grondig vergelijken, zoals De Correspondent deed, dan blijkt een e-reader duurzamer te zijn dan het klassieke boek, maar pas vanaf een bepaald leesvolume. Om precies te zijn gaat het om dertig boeken. Ben je dus van plan om nog meer dan dertig boeken te lezen tijdens de rest van je leven? Dan is de aanschaf van een e-reader een duurzame keuze. Meteen al nood aan wat nieuw leesvoer? Ontdek hier onze favoriete duurzame doorlezers.